Emzirme ile İlgili Annelerin Geleneksel Uygulamaları: İstanbul ve Van Örneklemi


SARI E., TANDOĞAN Ö., SATILMIŞ İ., Yılmaz N.

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, cilt.16, sa.2, ss.141-155, 2023 (Scopus, TRDizin) identifier identifier

Özet

Giriş: Anne ve bebek sağlığını önemli ölçüde etkileyen geleneksel uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Amaç: Farklı sosyokültürel yapıda olan iki şehirde annelerin emzirme ile ilgili geleneksel uygulamalarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Karşılaştırmalı-tanımlayıcı olarak planlanan çalışmanın örneklemini Van (171) ve İstanbul (165) ilinde emziren veya daha önce emzirme deneyimi olan toplam 336 anne oluşmuştur. Çalışmanın verileri tanıtıcı bilgi formu ve Bebek Beslenmesi Tutum Ölçeği (BBTÖ) kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların çoğunluğu gebe (İstanbul %7.3, Van %22.8) ve emziren annelerden (İstanbul %40, Van %38.6) oluşmaktadır. İki ilde de katılımcıların büyük bölümü emzirme hakkında bilgi aldıklarını (İstanbul %77.6, Van %63.2) bildirmiştir (p>.05). Her iki ilde de anne sütünden önce hurmanın yalatıldığı (İstanbul %61.8, Van %75.4), emzirmenin sonlanması için memeye katran sürüldüğü (İstanbul %83, Van %94.2) görülmüştür. İstanbul’da anne sütünü artırmak için kayısı hoşafı verildiği (%58.8), meme sorunu tedavisi için memenin karbonatlı su ile yıkandığı (%45.5), Van ilinde ise anne sütünü artırmak için bulgur pilavı verildiği (%61.4), meme sorunu tedavisi için memeye soğan sürüldüğü (%28.7) görülmüştür. Van’da alınan BBTÖ puan ortalamalarının İstanbul’daki katılımcılara göre daha yüksek olduğu belirlendi (p=.000). Sonuç: Geleneksel uygulamaların oranı düşük olmasına rağmen hala uygulandığı, sıklıkla da anne sütünü arttırmaya yönelik uygulamaların yapıldığı saptanmıştır. Bu yöntemlerin olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenerek annelere bilgi verilmesi gerekmektedir.
Background: Having knowledge about traditional practices that significantly affect maternal and infant health is essential. Objectives: This study was carried out to determine the traditional practices of mothers regarding breastfeeding in two cities with different sociocultural structures. Methods: The sample of this comparative-descriptive study, consisted of 336 mothers who were breastfeeding or had previous breastfeeding experience in Van (171) and Istanbul (165). The data were collected by face-to-face interviews using an introductory information form and Infant Nutrition Attitude Scale (IIFAS). Results: The majority of the participants were pregnant (Istanbul 7.3%, Van 22.8%) and lactating mothers (Istan bul 40%, Van 38.6%). In both provinces, most of the participants reported to receive information about breastfee ding (77.6% in Istanbul, 63.2% in Van) (p>.05). In both provinces, dates were licked before breast milk (Istanbul 61.8%, Van 75.4%), and tar was applied to breasts to end breastfeeding (Istanbul 83%, Van 94.2%). In Istanbul, apricot compote was given to increase breast milk (58.8%) and the breast was washed with carbonated water (45.5%) to treat breast problems. However, in Van, bulgur rice was given to increase breast milk (61.4%) and onions were applied to breasts to treat breast problems (28.7%). The mean BBTS scores in Van was higher than in Istanbul (p=.000). Conclusion: Although the rate of traditional practices is low, these practices are still applied and practices to incre ase breast milk are frequently performed. Mothers should be informed about the detrimental and risk-free aspects of all these procedures.