Research Information System
in: EĞİTİMDE ZEKİ VE ESNEK TEKNOLOJİLER, Utku Köse, Editor, Pegem A Yayıncılık, Ankara, pp.57-67, 2021
İnsanlığın
içinde bulunduğu dönem her şeyin hızlı ivme ile arttığı, yükseldiği veya
azaldığı, yok olduğu bir dönemdir. Teknoloji yüksek ivme ile gelişirken,
insanlığın neden olduğu afetler artmaktadır. İnsanlığın yaşam ömrü uzatılırken,
salgın hastalıkların çeşidi ve şiddeti artmaktadır. Bu çelişkili durum sürerken
insanlık ve toplumlar için hiç değişmeyen olgulardan biri öğrenme ihtiyacı ve
eğitim hakkıdır. Teknolojinin hızla gelişmesi ve birçok farklı ihtiyaçlardan
eğitimin yeni bir çağa geçişi olarak değerlendirilebilecek açık, uzaktan ve
esnek öğrenme sistemi ortaya çıkmıştır. Açık ve uzaktan öğrenme süreci,
teknoloji destekli bir eğitim olmasına rağmen ülkemizde sistemin ilk uygulandığı
1960’lı yıllardan günümüze kadar teknolojideki hızlı gelişmelerle aynı hızla
geliştiğini söylemek gerçekçi olmayabilir. Öğrenme ihtiyacı içinde olan herkese
eğitim hakkı tanıyan açık ve uzaktan esnek öğrenme ortamları ve materyalleri
stratejik önem taşımaktadır. Bu nedenle analitik ve algoritmik yöntemlerle
analizler yapılarak kararların alınması önemli bir konudur. Bu bağlamda yapay
zeka uygulamalarının hızla arttığı günümüzde, açık ve uzaktan öğrenme
bileşenlerinin yapay zeka ve çok kriterli karar verme teknikleriyle kararların
verilmesi stratejik önem arz etmektedir.
Buna ek olarak, açık ve uzaktan esnek öğrenme modelleri, gün geçtikçe
kişiye özel ve bireysel ihtiyaçlara yönelmiştir. Öğrenen, daha kişiye özel
çözümler üretilmesini istemektedir. (Öğrenen grubunu bir bütün görerek tek
çözümle veya kuralla sınıf yönetimi tarih olmalıdır). Tam bu noktada kişiye
özel çözümler üretebilen, öğrenme materyallerini kişiye özel önerebilen,
öğrenmeyi kişiye özel kolaylaştıran algoritmalar devreye girebilir. Bunlar
yapay zeka algoritmalarıdır.
Son yıllarda
yapay zekanın hızla gelişmesi ve özellikle içinde bulunduğumuz çağın
ihtiyaçları düşünüldüğünde yapay zeka uygulamalarının önemi de artmaktadır.
Açık ve uzaktan esnek öğrenmede yapay zeka uygulamaları yönetim ve operasyon
olmak üzere iki seviyede kullanılmalıdır. Yönetim stratejik boyut, operasyon
ise uygulama boyutu olduğundan sadece bir boyutta kullanılması verimli bir
sonuç sağlamayacaktır. Bu çalışmada önerilen modelde açık ve uzaktan esnek
öğrenmenin uçtan uca yapay zeka teknikleri kullanılarak etkili ve verimli
sonuçlar alınması amaçlanmaktadır. Aynı
zamanda önerilen model yönetim ve operasyonel boyut için bir bakış açısı
sağlamayı amaçlamaktadır.