Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 3.İç Hastalıkları & 2. İç Hastalıkları Hemşireliği Kongresi, İstanbul, Türkiye, 7 - 08 Eylül 2024, cilt.2, sa.2, ss.217-218, (Özet Bildiri)
Amaç: Sağlıklı bireyler genellikle gaz, şişkinlik, kabızlık, ishal ve karın ağrısı gibi sindirim ile ilgili semptomlar yaşar. Bu semptomların yaşam kalitesi üzerindeki etkisini değerlendiren ölçekler ise sınırlı sayıdadır. Sağlıklı yetişkinlerde gastrointestinal semptomlarının sindirimle ilişkili yaşam kalitesi üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla, Beke ve arkadaşları tarafından Digestion-Associated Quality of Life Questionnaire (DQLQ) geliştirilmiştir. Ancak, ölçeğin kısa olması ve Türkçe versiyonunun bulunmaması nedeniyle bu çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. Bu çalışmanın amacı, sağlıklı bireylerde Sindirim ile İlişkili Yaşam Kalitesi Anketi’nin (SİYKA) Türkçe geçerlilik ve güvenirliğini yapmaktır. Yöntem: Metodolojik araştırma tasarımı olan bu çalışma bir üniversitenin hemşirelik fakültesinde öğrenim gören 385 sağlıklı birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri Sindirim ile İlişkili Yaşam Kalitesi Anketi (SİYKA), katılımcıların demografik ve sağlık bilgilerini toplamak için Bilgi Formu, genel yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla SF-12 Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu ve gastrointestinal semptomların derecelendirilmesi için Gastrointestinal Semptom Derecelendirme Ölçeği (GSDÖ) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin %79,5'i kadındı ve yaş ortalaması 20,16±2,60 olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların %46,2'si sindirim ile ilgili sorunlar yaşadığını bildirmiştir ve %51,4'ü bu sorunların günlük yaşamlarını olumsuz etkilediğini belirtmiştir. Gastrointestinal Semptom Derecelendirme Ölçeği (GSDÖ) puan ortalaması 30,3±13,4 bulunmuştur. SF-12 alt boyutlarının ortalama puanlarına bakıldığında; fiziksel işlevsellik ortalama puanı 86,4±21,4, fiziksel rol 37,4±19,5, bedensel ağrı 41,7±0,5, genel sağlık algısı 25,5±8,9, yorgunluk 26,7±10.5, sosyal işlevsellik 33,5±11,9, duygusal rol 59,7±45,5 ve mental sağlık 54,0±17,8 olduğu saptanmıştır. Sindirim ile İlişkili Yaşam Kalitesi Anketi (SİYKA) puanlarının ortalaması ise 2,2±1,6 olarak hesaplanmıştır. SİYKA Ölçeği madde-toplam korelasyonlarına bakıldığında, ölçeğin maddeleri arasında orta ve güçlü düzeyde korelasyonlar olduğu gözlenmiştir (korelasyon katsayıları 0,622 ile 0,763 arasında değişmektedir). Ölçeğin Cronbach α değeri 0,910 olarak bulunmuş ve "yüksek düzeyde güvenilir" olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, beklenildiği gibi SİYKA ile GSDÖ ve SF-12 arasında anlamlı korelasyonlar bulunmuştur.
Sonuç: Çalışmamızda Sindirim ile İlişkili Yaşam Kalitesi Anketi (SİYKA) Türkçe versiyonunun, sağlıklı yetişkinlerin sindirim ile ilgili yaşam kalitesini değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir araç olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Sindirim, gastrointestinal semptomlar, geçerlik ve güvenirlik