Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Elif KESKİN ATAN
Danışman: Bekir Sami Kocazeybek
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Amaç: COVID-19 enfeksiyonu sonrası birçok otoimmün olay bildirilmiştir. COVID-19 aşıları sonrası da otoimmünitenin tetiklenme olasılığı tartışılmaya başlanmıştır. Çalışmamızda COVID-19 aşıları ile otoimmünite gelişimi arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Farklı paternlerde COVID-19 aşısı olmuş veya enfeksiyon geçirmiş 376 hastanın 14-28 gün içinde serum örnekleri toplandı. Bu serumlarda ANA/AMA IIFA yöntemi ile semikantitatif olarak, AMA-M2/Anti CCP ELISA yöntemi ile kantitatif olarak araştırılmıştır. Bulgular: COVID-19 geçmişi pozitif/negatif gruplar arasında ANA pozitifliği bakımından anlamlı farklılık saptanmamıştır. COVID-19 geçirmemiş olgularda >3 doz aşı olanlarda ≤3 olanlara göre ANA pozitifliği anlamlı yüksek saptanmıştır(p=0,021). Tüm aşı grupları arasında ANA pozitifliği, 2CV+4BNT grubunda diğer gruplara göre hem univaryant hem de multivaryant analizde ileri derece anlamlı yüksek saptanmıştır(p=0,001, OR:5,49). 2CV+3BNT grubu ise multivaryant analizde diğer gruplara göre anlamlı yükseklik göstermiştir(p=0,027, OR:2,66). ANA pozitifliği toplamda cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermezken, 50 yaş ve üstü grupta anlamlı olarak yüksek saptanmıştır(p=0,008). COVID-19 geçirmeyen kadın grupta, >3 aşı olanlarda ≤3 olanlara göre anlamlı ANA yüksekliği saptanmıştır(p=0,029). Yine COVID-19 geçiren 50 yaş ve üstü grupta, >3 aşı olanlarda ≤3 olanlara göre anlamlı ANA yüksekliği saptanmıştır(p=0,01). Ayrıca COVID-19 geçiren ve >3 aşı olanlarda, 50 yaş ve üstünde 50 yaş altındakilere göre anlamlı pozitiflik saptanmıştır(p=0,005). Diğer parametrelerimizde düşük pozitiflikler sebebiyle istatistiki hesaplamalar yapılamamıştır. Sonuç: COVID-19 öyküsü ANA pozitifliğini etkilemezken artan aşı dozlarında ANA pozitifliğinde yükseklik saptanmaktadır. Verilerimiz artan dozlarda COVID-19 aşıları ile olası otoimmünite ilişkisinin var olabileceğini düşündürmektedir.